
"Woda - ale o co chodzi?" to nasze najnowsze zgrywalizowane zajęcia.
Warsztaty umożliwiają uczniom obserwację zjawisk fizyczno-chemicznych, formułowanie hipotez i ich weryfikację poprzez eksperymenty, a także powiązanie wiedzy szkolnej z realnymi przykładami z życia codziennego. Rozwijają postawę badawczą i umiejętność pracy zespołowej.
Zajęcia uczą o wodzie, jej znaczeniu i właściwościach z wykorzystaniem specjalnej, dedykowanej aplikacji na tablety.
Aplikacja umożliwia samodzielne wykonywanie doświadczeń korzystając z zestawów, zdobywanie określonej wiedzy oraz punktów, które zadecydują, która grupa będzie zwycięska.
W zależności od liczebności grupy i czasu pracy uczniów, realizujemy wybrane moduły:
Moduł 1: Budowa materii
Eksperymenty:
1. Wędrująca woda – spływanie wody po sznurku między naczyniami.
2. Elektryczna woda – oddziaływanie strumienia wody z naelektryzowaną pałeczką szklaną.
Zagadnienia dydaktyczne: budowa cząsteczki wody (H₂O), wiązania wodorowe, zwilżanie powierzchni, oddziaływania elektrostatyczne.
Moduł 2: Włoskowatość
Eksperymenty:
1. Papierowe kwiaty – rozchylanie się płatków z papieru pod wpływem wody.
2. Wędrujący barwnik – chromatografia na ręczniku papierowym.
Zagadnienia dydaktyczne: kapilarność i włoskowatość, rola celulozy, transport wody w roślinach, siły przylegania i spójności.
Moduł 3: Stany skupienia i obieg wody w przyrodzie
Eksperyment:
Miniaturowy obieg wody – obserwacja parowania, skraplania i powstawania wody słodkiej.
Zagadnienia dydaktyczne: trzy stany skupienia wody, parowanie, kondensacja, krystalizacja, cykl hydrologiczny, destylacja i odsalanie wody.
Moduł 4: Gęstość i rozpuszczalność
Eksperymenty:
1. Miarka do miarki – sprawdzanie, ile soli można rozpuścić w wodzie (roztwór nasycony i przesycony).
2. Olej nie lubi wody – obserwacja niemieszalności cieczy o różnej gęstości (olej i woda).
3. Wędrujące barwniki – porównanie zdolności oleju i wody do rozpuszczania barwników.
Zagadnienia dydaktyczne: rozpuszczalność substancji, pojęcia roztworu nasyconego i przesyconego, gęstość cieczy, właściwości wody jako uniwersalnego rozpuszczalnika.
Moduł 5: Odbicie i załamanie światła
Eksperymenty:
1. Znikające obrazki – wpływ zmiany ośrodka (powietrze/woda) na widoczność koloru.
2. Ukryta moneta – zjawisko załamania światła w wodzie.
Zagadnienia dydaktyczne: załamanie i odbicie światła, różnice gęstości ośrodków, kąt padania i odbicia, absorpcja światła.
Moduł 6: Napięcie powierzchniowe
Eksperymenty:
1. Drucik z pętelką – powstawanie błonki i jej wpływ na napięcie nitki.
2. Moneta i kropelki – menisk wypukły i utrzymywanie się kropli na powierzchni.
3. Do góry nogami – butelka z wodą utrzymywana gazikiem.
4. Niepękająca bańka – rola detergentu i gliceryny w tworzeniu trwałych baniek.
5. Bańka w bańce – wielokrotne bańki dzięki obniżeniu napięcia powierzchniowego.
Zagadnienia dydaktyczne: napięcie powierzchniowe, menisk wypukły i wklęsły, siły spójności i przylegania, wpływ detergentów i dodatków na powierzchnię cieczy.
Wszyscy uczniowie biorący udział w zajęciach otrzymują upominki za poprawne wykonanie zadań.
Zajęcia trwają 2 godziny i wymagają udostępnienia przez placówkę szkolną specjalnej sali (sala laboratoryjna / do chemii - w związku z ryzykiem wylania się składników i zabrudzenia stołów lub podłogi).